Cổ đông có quyền khởi kiện để yêu cầu tòa án buộc doanh nghiệp phải thanh toán cổ tức cho cổ đông trong thời gian quy định.



Một trong những điểm mới của Luật Doanh nghiệp 2014 có hiệu lực từ ngày 1/7 tới là quy định rõ thời hạn doanh nghiệp phải thanh toán cổ tức cho cổ đông. Như vậy, căn bệnh trầm kha của không ít doanh nghiệp nhiều phen khiến cổ đông rát cổ bỏng họng đã sắp có… "thuốc chữa". Nhưng vấn đề mà thị trường đang băn khoăn là điều luật này phải được cụ thể hóa bằng những chế tài nào để đảm bảo tính răn đe?
Cụ thể, Luật Doanh nghiệp mới đã bổ sung nội dung: cổ tức phải được thanh toán đầy đủ trong thời hạn 6 tháng, kể từ ngày kết thúc họp ÐHCĐ thường niên. HĐQT lập danh sách cổ đông được nhận cổ tức, xác định mức cổ tức được trả đối với từng cổ phần, thời hạn và hình thức trả chậm nhất 30 ngày trước mỗi lần trả cổ tức…
Vậy, nếu doanh nghiệp không thực hiện đúng tiến độ trên thì xử lý ra sao?
Câu trả lời đúng đối với mọi trường hợp không nghiêm túc tuân thủ cam kết thanh toán cổ tức là các cổ đông có quyền khởi kiện để yêu cầu tòa án buộc doanh nghiệp phải tuân thủ.
Tuy nhiên, thực tế thị trường lại không đơn giản như vậy. Rất nhiều vụ việc, rất nhiều “cuộc chiến” pháp lý tại tòa án giữa các cá nhân và pháp nhân cho thấy, khởi kiện doanh nghiệp luôn là thách thức lớn đối với các cổ đông nhỏ lẻ. Lý do là bởi trình tự, thủ tục khởi kiện hiện quá rườm rà, khó khả thi đối với nhà đầu tư cá nhân, nhất là trong quá trình thu thập chứng cứ.
Mặc dù vậy, ngược lại với quan ngại về tính khả thi của cơ chế khởi kiện khi doanh nghiệp vi phạm quy định về nghĩa vụ thanh toán cổ tức của hầu hết các nhà đầu tư cá nhân, nhà hoạch định chính sách lại có cái nhìn khá lạc quan. Cái lý là mà họ đưa ra là trong quá trình soạn thảo Luật Doanh nghiệp 2014, Ban soạn thảo đã cân nhắc kỹ các yếu tố có liên quan để đảm bảo tính khả thi khi đưa ra quy định về trả cổ tức.
Khi đưa ra quy định này, Ban soạn thảo đã tham vấn ý kiến của các bên liên quan, nhất là ý kiến của tòa án trong trường hợp doanh nghiệp không tuân thủ các quy định về trả cổ tức như quy định tại Luật Doanh nghiệp, đồng thời cổ đông khởi kiện ra tòa, thì tòa án có giải quyết được tranh chấp này không?
Câu trả lời mà Ban soạn thảo nhận được từ tòa án là hoàn toàn xử lý được vụ kiện này, nếu các nguyên đơn (cổ đông) có bằng chứng chứng minh doanh nghiệp vi phạm các quy định về trả cổ tức. Không chỉ khởi kiện để yêu cầu tòa án buộc doanh nghiệp phải thanh toán cổ tức, các cổ đông còn có quyền yêu cầu tòa án đưa ra phán quyết buộc các doanh nghiệp phải thanh toán thêm phần lãi chậm trả cổ tức cho các cổ đông.
Khởi kiện thuận lợi hay khó khăn, chắc phải chờ thời điểm sau ngày 1/7. Nhưng có thể khẳng định rằng, kiện cáo là điều cổ đông không bao giờ mong muốn. Nó chỉ là liệu pháp cuối cùng khi cổ đông không còn cách giải quyết nào khả dĩ hơn để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ.
Bởi vậy, để giải pháp cuối cùng này không rơi vào… đường cùng, giới đầu tư cho rằng, các quy định về trình tự, thủ tục khởi kiện cần được cải cách theo hướng đồng bộ, khả thi hơn. Điều này sẽ giúp cho các cổ đông, nhà đầu tư tự tin vượt qua sự e ngại hiện tại, chủ động, mạnh dạn hơn trong sử dụng quyền khởi kiện mà Luật Doanh nghiệp 2014 trao cho, để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của mình.
NQS (Tinnhanhchungkhoan.vn)

Theo baodautu.vn